විදුලිය එළිය දැක ..

මීට අවුරුදු තිස් හතකට පමණ පෙර අම්මාට, තාත්තා ලොකු කුස්සියක් හදා දී තිබුණේය..අද මෙන් සිමෙන්ති, ටයිල්ස්, සීට්, සිවිලින් එදා කුස්සිවල තිබුණේම නැත. බිත්තිවල හුණු පිරියම් කර බිම ගොම මැටි ගා වහලයට බැන්දේ පොල් අතුය..එසේ වුවද දවස ගෙවී හැන්දෑව එළඹිකල එතුල තුල තිබූ උණුසුම ආදරය සතුට කිසිදා අඩුවක් වූයේ නැත. අපි හය දෙනාත්..අම්මාත් තාත්තත් එකතු වූ කල ලොකු කච බචයකින් එය පිරී යන්නේය..අම්මා පිසින ආහාර සුවඳත් එක්ක තාත්තාගේ පරණ කතාද තැනින් තැනින් මතුවෙන්නේය . හොඳම දේ එදා විදුලියද තිබුණේ නැත. 

අම්මා උයා පිහාගෙන පේලියට පිගන් තබා එක එක්කෙනා කන ප්‍රමාණය වෙන වෙනම පිගන් අටකට බෙදන මොහොත එනතුරු තාත්තාත් කුස්සියට වී ඉදින්නේය..එදවස නංගී ඉපදී නැත..පොඩිම මල්ලීය..තාත්තා මල්ලීට ලාම්පු එලිය හරස්කර අත් සහ හිස එකතුකර සෙවනැලි සතුන් බිත්තිය මත මවා පෙන්නූ හැටිත් ඒවා කරන්නට අපද උත්සාහ කල හැටිත් අදත් මතකය.

මාස හතරක් පමණ අපේ පලාතට සීත කාලය රැදෙන්නේය..අද එදා තරම් සීතලක් නොදැනුනත් එදවස රැය එනවිටත් උදෑසනත් මහ පුදුමාකාර ශීතලකින් අපි වෙලාගනු ලබන්නේය..එහෙත් අම්මා උදෑසනින් නැගිට ලිපිගිනි මොලවන විට තාත්තා නැගිට අපූරු වැඩක් කරන්නේය..ඒ කුස්සිය මැද ගිනිමැලයක් ගැහීමය. බිත්ති කලුවෙනවා කියා මැසිවිලි නැගුවත් අම්මා එය එපා කිව්වා කියා මතකයක්ද මට නැත..කෙසේ වුවද..අප නැගිටින නැගිටින කෙනා වෙව්ල වෙව්ලා ගොස් අර ගිනි මැලය වටා ටික වෙලාවක් ඉදගෙන ඉදීම අනිවාර්යෙන්ම කරන්නකි..වංගෙඩිය හැමදාමත් බිම පෙරලීගෙනය..එය අපට ඉදගන්නට හොද ආසනයකි. විටෙක තාත්තා සරමක් ගෙනවිත් එක පැත්තකින් ගුලිකොට ගිනිමැලයට ඉහලින් අල්ලයි..බැලුමක් මෙන් පිම්බී එන සරම රවුමට කැරකෙන්නට බලයි.ඒ දකින.මල්ලිගේ සතුට පිට පනිනන හිනාවක උතුරා ගිය හැටිත් මතකය. තවමත් හිතෙන්නේ එදවස පුදුමාකාර සැහැල්ලුවකින් ගෙවී ගිය බවය.

අද මෙන් නොව එදවස අම්මලා කරන දේවල් කිරීමට අපිද හරි කැමැත්තක් දැක්වූයෙමු..ගොම මැටි පොලොවේ මුල්ලක වැලි තට්ටුවකුත් එවලෙම වැල ගෙඩියකින් ඉවත් කරගත් කොස් ඇට තට්ටුවකුත් වශයෙන් මාරුවෙන් මාරුවට කිහිප විටක් දමා අවසන ඔක්කොම එකවර හොදට වැලි තට්ටුවකින් වසා දමන වැලි කොස් ඇට මුල්ල ගැන මා අම්මාගෙන් දැනගත්තේද මෙහිදීය..බැරි බැරිගාතේ හෝ වංගෙඩියට මෝල්ගහ දමා කොටන්නට උත්සාහ කලේද මෙහිදීය..මිරිස් ගලේ සම්බෝලයක් හදන්නට දැන උගත්තේ මෙහිදීය අන්තිමට ලිපට උඩින් දුම්මැස්සක් දුටු බව මතක ඇත්තේද මෙහි තුලදීය. අම්මාටනම් මොන්ටිසෝරියක් දැම්මා වගේ තියෙන්නට ඇත..අවුරුදු එකේ පරතරය හා දෙකේ පරතරයෙන් ඉපදි අප හය දෙනා ආන්බාන් කිරීමට අම්මා මහත් වෙහෙසක් දරන්නට ඇති බව හිතෙන්නේ දැන්ය..අපි ටිකෙන්ටික ලොකු වී කාලය ගෙවී යන කල අද දවසට ඉතුරුවී අැත්තේ කාලයෙන් කාලයට නවී කරණය වෙමින් කැඩෙමින් සැදෙමින් එදා තිබුණාට වඩා බොහෝ ම සැප පහසු මුලුතැන් ගෙයකි..එහෙත් එදා වගේ එහි පිරෙන්නට පොඩිඑවුන්වත්..තාත්තාවත් අද මහගෙදර නැත..සියල්ල කාලය විසින් අකා මකා දමා ගොස් ඇත.

------------------------------------------------------------------------------------

අපේ ගමට විදුලිය ආවේ එක්දහස් නමසිය අනූ හත වසරේය..එතෙක් අපි රැයට ආලෝකය ලබා ගත්තේ කුප්පි ලාම්පු හා චිමිනි ලාම්පුවල පිහිටෙන්ය. ඒකත් කඩෙන් ගන්නේ චිමිනි ලාම්පුව පමණි...කුප්පි ලාම්පුවක් නම් මූඩිය ඇති පොඩි කුප්පියක මූඩිය මැදින් හිල්කර එ් මැදින් රෝල්කරගත් පොඩි ටකරන් පතුරු කෑල්ලක් රිංගවා එතුලින් තිරයක් දමා ක්ෂණිකව හදා ගැනීමට ගමේ කවුරුත් පාහේ දැන සිටියහ. මා පොඩි දවස

අපේ ගෙදර කුස්සියේ ලෑලිවලින් ලොකු රාක්කයක් බිත්තියට සවි කර තිබුණේය.ඒකේ ඉස්සර මට හැමදාමත් බැලුවට එපා නොවන භාණ්ඩ දෙකක් විය. එකක් පුංචිම පුංචි කොළපාට චිමිනියක් සහිත ලාම්පුවකි. අනෙක යට කොටස පිත්තලෙන් හැදුනු තරමක් ලොකු චිමිනි ලාම්පුවකි. මීදුම බැදුනාක්මෙන් අමුතු සුදු පැහැයකින් යුතු රවුම් හැඩයක් ගත් චිමිනියේ උඩ සහ යට යන්තම් රැලිගතියක් තිබුණා වාගේ මතකයක් ඇත. එහෙත් කවදාවත් එය පත්තු කරනවා දැක නැත..අම්මා කිව්වේ කැඩී ඇති බව පමණි..කාලය ගත වෙනකොට එ්වාට මොනවා වුනාදැයි කියා මතකයක්ම නැත. පොඩි දවසත් ලොකු දවසක්

ලාම්පුවල චිමිනිය අපි අතින් නිතර බිදෙන්නේය...ඒ ලාම්පුව උස්සාගෙන එහෙ මෙහෙ යන්න හදන කොටය.නැතිනම් චිමිනිය සෝදන්නට ගොස්ය. තාත්තා පුංචි පුනීලයක උදව්වෙන් ලාම්පුතෙල් පුරවයි.කාලයක් කොළ පාට ලාම්පුතෙලුත් කාලයක් නිල්පාට තෙලුත් තිබුණා මතකය.එදවස මට හිතුනේ ආණ්ඩු මාරු වෙනකොට ලාම්පුතෙල්.පාටද වෙනස් වන බව කියාය...

තාත්තා අපි නිසාම නිතර කඩෙන් චිමිනි ගෙනෙන්නේය. දවසක් සිංහල අවුරුද්දක වැඩ ඇල්ලීමේ නැකතට පාඩම් පොතක් කියවන්න කියා ලාම්පුවත් රැගෙන කවුරුත් නැති තැනකට යන්න ගියේය. නැකැත් වෙලාව ලගටම විත් ඇති නිසා කලබලවුන පාරට දොර රෙද්ද ගැන අමතක විය. එහි පටැලුණු චිමිනිය සලාං හඩිං බිම වැටුනෙත් නැකත උදාවුන බව කියවුනෙත් එකටමය..මම එ් අවුරුද්දට වැඩ ඇල්ලුවේ ලාම්පුවේ චිමිනිය කුඩුකරලාය.

විදුලිය ගමට එන්න පෙර රාත්‍රිය හරිම නිහඩය..හීන් හඩින් ඇහුණු රේඩියෝවක හඩ විනා අද මෙන් මැදියම් රැය වෙන තෙක් රූපවාහිනී කැසට් හා වෙනත් ශබ්දවාහිනී හඩ තැලුවේ නැත. අද මෙන් මහ හුගක් රෑ වෙනකන් නිදි මැරුවේද නැත. නිවැසියෝද දවසේ වැඩ ඉක්මනින් ඉවරකර නිදි සුවය සෙව්වෝය..අපට නින්ද යනකන් අම්මා කතන්දර කිව්වාය. නිහඩ අඳුර මැද පළගැටියෝ හිතන්න බැරි තරම් ගීත ගැයුවෝය..ඈතින් ඇහෙන නරි හූවත් බකමූණන්ගේ හ්ම් හඩත් විටෙක ලස්සනය. තාලයක් නැතත් ඉද හිටක ඇහෙන ඉලංගෙ අයියාගේ බටනලා හඩත් ඒ වෙලාවට මසුරංය. වෙනකක් තියා හුළඟ හමන හැටි පවාඇසුණේය.

එදවස අම්මලා කියන්නේ බකමූණන් හා නරියන්ගේ කෑ ගෑමට එකතුව එකවිටම බල්ලනුත් උඩ බිරුවහොත් ගමේ මරණයක් සිදුවන බවය..ඒත් කවදාවත් එහෙම වුනේ නැතිය. 

රැය ගෙවී ගෙන යනකොට තවත් දවසක උදාව ගමට කියන්නේ නෝනි අක්කලාගේ රතු කුකුළාය..හරියටම හතරට හඩලන කුකුලාගේ හඩ එදවස අම්මාට එලාම් එකක් බඳුය. කුප්පිලාම්පුවක් පත්තු කරගන්නා අම්මා උදේ වරුවේ වැඩ කොටස ඉවර කරන්නේ කිසිම ගනිච්චියක් නැතිවය. කාලය ගෙවී අපි ලොකු මහත් වෙන විට පොඩි දවසේ ජීවන රටාව ටිකෙන් ටික වෙනස් වෙමින් ආ ගමන අක්කලා අයියා රැකියා සඳහා හා විවාහය නිසාත් ගෙදරින් පිටවූ තැන ගෙදර ඉතිරිවූ අපගේ හිත්වල ලොකු හිස්තැනක් ඉතිරී ගියේය. විදුලිය ගමට ආ පසු ගමේ හැමගේම රාත්‍රිය ගෙවුන රටාව වෙනස්වෙන්නට ඇත. වටපිටාවද වෙනස්වී ඇතුවාක්මෙන්ය. විදුලි එලියෙන් අදුරට සරිලන එලියක් ලැබුණද නොයෙකුත් ආකාරයේ පහසුකම් ලැබුණද නිහඩ බව තුල ගිලිණු සුන්දරත්වය පලා ගිය තැනින් ආයෙ කවදාවත් එලියට ආවේ නැත. අදද චිමිනි ලාම්පුවක් ගෙදර ඇත..නිතරඟයෙන්ම පැත්තකට වී අතීත මතකයන්ට පමණක් පණ පොවන මතක වස්තුවක් පමණක් බවට එය පත්වී ඇත.

(ප්‍රියංකා නානායක්කාර )